Tryb subjonctif (łączący) – le subjonctif présent

10.3 Tryb subjonctif (tryb łączący)

(Le subjonctif présent)

Tworzenie trybu subjonctif

temat 3 osoby liczby mnogiej czasu teraźniejszego* + końcówki

Końcówki :

je – e

tu – es

il/elle – e

nous – ions

vous – iez

ils/elles – ent

np. parler

Il faut que* :

je parle

tu parles

il/elle parle

nous parlions

vous parliez

ils/elles parlent

*temat powstaje po odrzuceniu końcówki –ent z czasownika odmienionego w czasie teraźniejszym w 3 os. liczby mnogiej, np.

parler→ils parlent→temat parl

finir→ils finissent→temat finiss

*subjonctif jest najczęściej wprowadzany przez zwrot kończący się słówkiem que, np. Il faut que (trzeba, żebyś…), je voudrais que (chciałbym, żebyś…), il est douteux que (wątpliwym jest, że…), itp.

10.3.1 Użycie trybu subjonctif présent

Tryb subjonctif nie ma bezpośredniego odpowiednika w języku polskim. Można powiedzieć, iż wyraża to co jest subiektywne (rozkaz, chęć, życzenie, pragnienie, wolę, wątpliwość, obawę, zdziwienie, zadowolenie, itp.) w przeciwieństwie do trybu indicatif, który wyraża czynności realne, rzeczywiście się dziejące.

Subjonctif występuje w czterech czasach (présent, passé, imparfait, plus-que-parfait) przy czym czasy imparfait i plus-que-parfait występują tylko w języku literackim i nie będą tu opisywane

10.3.2 Zwroty lub spójniki po których występuje tryb subjonctif (najważniejsze)

wyraża :

zwrot

tłumaczenie

wątpliwość

douter que

wątpić, żeby

nier que

zaprzeczać, żeby

avoir peine à croire que

nie wierzyć, żeby

il est douteux que

jest wątpliwe, żeby

il est possible que

jest możliwe, żeby

il est peu probable que

jest mało prawdopodobne, żeby

il est incroyable que

jest niewiarygodne, żeby

il est improbable que

jest nieprawdopodobne, żeby

il est impensable que

jest nie do pomyślenia, żeby

il est invraisemblable que

jest nieprawdopodobne, żeby

il n’est pas probable

nie jest możliwe, żeby

il est impossible

jest niemożliwe, żeby

il n’est pas sûr

nie jest pewne, żeby

il n’est pas certain

nie jest pewne, żeby

il n’est pas vrai que

nieprawdą jest, żeby

il ne me semble pas que

nie wydaje mi się, żeby

wolę, chęć, preferencje

aimer mieux que

woleć, żeby

empêcher que

stać na przeszkodzie, żeby

proposer que

proponować, żeby

attendre que

czekać, żeby

exiger que

wymagać, żeby

souhaiter que

życzyć sobie, żeby

s'attendre à ce que

oczekiwać, żeby

insister pour que

nalegać, żeby

suggérer que

sugerować, żeby

tenir à ce que

zależeń na tym, żeby

commander que

nakazywać, żeby

interdire que

zabraniać, żeby

demander que

prosić, żeby

s'opposer à ce que

sprzeciwiać się temu, żeby

vouloir que

chcieć, żeby

désirer que

pragnąć, żeby

préférer que

woleć, żeby

permettre que

pozwalać, żeby

avoir besoin que

potrzebować, żeby

rozkaz lub polecenie

ordonner que

nakazywać, żeby

commander que

rozkazywać, żeby

défendre que

zabraniać, żeby

exiger que

wymagać, żeby

dire que

powiedzieć, żeby

prier que

prosić, żeby

c’est urgent que

to pilne, żeby

c’est scandaleux que

to skandaliczne, żeby

il est obligatoire que

jest obowiązkowe, żeby

il faut que

trzeba, żeby

il est nécessaire que

to konieczne, żeby

il vaut mieux que

lepiej, żeby

il est important que

ważne, żeby

il est indispensable que

niezbędne, żeby

il est inadmissible que

niedopuszczalne, żeby

il est désirable que

pożądanym jest, żeby

strach, obawę

craindre que

obawiać się, że

avoir peur que

bać się, że

s’inquiéter que

niepokoić się, że

il est dangereux que

jest niebezpieczne, że

de crainte que

z obawy, że

de peur que

z obawy, że

zachwyt, zdziwienie, oburzenie

s’etonner que

dziwić się, że

être étonné(e) que

być zdziwionym, że

il est étonnant que

jest zadziwiające, że

être surpris(e) que

być zdziwionym, że

il est surprenant que

to zaskakujące, że

il est curieux que

to ciekawe, że

il est étrange que

to dziwne, że

il est fantastique que

to fantastyczne, że

il est inimaginable que

to niewyobrażalne, że

il est (a)normal que

jes (nie)normalnym, że

il est incompréhensible que

to niezrozumiałe, że

żal, smutek, cierpienie

regretter que

żałować, że

souffrir que

cierpieć, że

se soucier que

niepokoić się, że

déplorer que

opłakiwać, że

il est douloureux que

to bolesne, że

il est pénible que

to ciężkie, że

c’est dommage que

szkoda, że

il m’est dur que

ciężko mi, że

être deçu(e) que

być rozczarowanym, że

être mécontent que

być niezawodolonym, że

être fâché que

być zmartwionym, że

être triste que

być smutnym, że

être irrité que

być rozdrażnionym, że

zadowolenie, radość, zachwyt

se réjouir que

cieszyć się, że

il est extraordinaire que

to nadzwyczajne, że

être content que

być zadowolonym, że

être heureux/heureuse que

być szczęśliwym, że

être ravi(e) que

być zachwyconym, że

être enchanté(e) que

być zachwyconym, że

c’est bien que

to dobrze, że

czas

jusqu’à ce que

aż do

avant que

zanim

en attendant que

czekając aż

sans attendre que

nie czekając aż

cel

pour que

aby,żeby

afin que

w celu, żeby

de peur que

ze strachu, że

de façon que

w sposób, by

de manière que

w sposób, by

opozycję

bien que

mimo, że

quoique

mimo, że

à moins que

chyba, że

warunek

à condition que

pod warunkiem, że

pourvu que

jeśli tylko

en supposant que

zakładając, że

Inne przykłady użycia trybu subjonctif

• po przymiotnikach w stopniu najwyższym, np.

C’est la plus belle ville que je connaisse (To najpiękniejsze miasto jakie znam)

• po wyrażeniach:

– le seul/la seule (jedyny/jedyna)

C’est la seule actrice qui me plaise (To jedyna aktorka która mi się podoba)

– le premier (pierwszy)

Il est le premier qui ait réusi (On jest pierwszym któremu się powiodło)

– le dernier (ostatni)

Il est le dernier qui ait pensé à vous (On jest ostatnim który pomyślał o Pani)

• w 3 osobie l.poj. i l.mn. subjonctif pełni rolę trybu rozkazującego, np.

Qu’il entre! (Niech wejdzie!)

Qu’ils travaillent! (Niech pracują!)

• po spójniku « que » zastępującym spójnik « si » aby unikać powtórzenia, np.

Si vous venez dans la région et que vous désiriez me rencontrer, appelez-moi la veille

(Jeśli będzie Pan w moich okolicach i chciałby Pan się ze mną spotkać, proszę zadzwonić do mnie dzień wcześniej) – to samo zdanie mogłoby wyglądać tak « Si vous venez dans la région et si vous désirez me rencontrer, appelez-moi la veille » (Jeśli będzie Pan w moich pkolicach i jeśli chce Pan się ze mną spotkać, proszę zadzwonić do mnie dzień wcześniej).
W tym wypadku nie ma trybu subjonctif

• po czasownikach croire, penser, dire, espérer, être certain (sûr, convaincu) normalnie nie ma trybu subjonctif, chyba że występują one w pytaniu lub przeczeniu, np.

Je pense qu’il est là (Myślę, że on tam jest) – brak trybu subjonctif

Je ne pense pas qu’il soit là (Nie myślę, żeby on tam był) – tryb subjonctif (przeczenie)

Penses-tu qu’il soit là ? (Myślisz, że on tam jest? )– tryb subjonctif (pytanie)

• w zdaniach wprowadzonych zaimkiem względnym (qui, que) kiedy chcemy wyrazić pragnienie, wątpliwość, rzecz niepewną, np.

Nous cherchons une maison qui ait une grande piscine

(Poszukujemy domu który miałby wielki basen) – w takim sensie, że wcale nie jesteśmy pewni, że taki dom istnieje

• w zdaniach złożonym w którym jest jeden podmiot, zamiast subjonctif stosuje się bezokolicznik. Czyli powiemy « Je veux avoir de bonnes notes » (Chcę mieć dobre oceny), zamiast powiedzieć « Je veux que j’aie de bonnes notes » (Chcę, żebym miał dobre oceny)